Op 27 april is het de verjaardag van onze Koning, Willem-Alexander. En dat wordt in het hele land uitbundig gevierd. Wanneer de verjaardag op een zondag valt, worden de festiviteiten een dag vroeger gehouden. Op die manier kunnen ook landgenoten die om religieuze redenen niet op zondag mogen feesten, ook van de viering genieten. En in Nederland wordt onze populaire Vorst die dag op handen gedragen.

Dat is in andere Europese monarchieën soms wel anders. In België heet het ook Koningsdag (vroeger was het de Dag van de Dynastie), maar die werd jaren geleden afgeschaft als officiële en betaalde feestdag bij de privébedrijven. Alleen in de overheidsinstellingen hebben de ambtenaren een dag vrijaf op 15 november.

En het is niet alleen maar op onze Nederlandse Koningsdag zelf dat er evenementen zijn. In de aanloop naar de dag worden er overal in het land happenings georganiseerd. Dikwijls concerten en opvoeringen die door het Koningspaar worden bijgewoond.

En Oranje is een kleur die voorkomt in de naam van ons koningshuis: Van Oranje-Nassau. Om hun steun te betuigen kleurt heel Nederland op die dag oranje. Oranje gekleurde vlaggetjes en ballonnen sieren het straatbeeld in het hele land. De feestvierders zijn uitgedost in Koningsdag kleding om hun steun aan de Koning en zijn familie te betuigen.

Waar komt de naam Oranje vandaan?

Daarvoor moeten we een hele sprong terug in de tijd maken. Willem van Nassau werd geboren in het gelijknamige graafschap in Duitsland in 1533. Een roerige tijd in Europa, waar de ene na de andere oorlog elkaar opvolgden. Vooral Frankrijk en Engeland, toen geleid door Hendrik VIII, hadden bijna constant oorlog met elkaar.

In 1544 erfde Graaf Willem ook het prinsdom Orange (Frans voor oranje), gelegen in de mooie Provence, in wat nu het huidige Frankrijk is. Prins Willem wordt hierdoor de stamvader van het huis van Oranje-Nassau dat we nu nog steeds kennen als het koningshuis van Nederland.

In die periode waren de landsgrenzen helemaal anders getekend. Het is pas in de 18de eeuw dat het Prinsdom Orange opgaat in Frankrijk. In Orange zelf vind je bijna geen tekenen meer dat het Graafschap eigenlijk een nauwe historische verbondenheid heeft met Nederland. Alleen in de wapenspreuk ontdek je nog het gezamenlijk verleden. ‘Je Maintiendrai’, de wapenspreuk van ons vorstenhuis is dezelfde als die in de huidige Zuid-Franse stad Orange.

Het huis van Oranje-Nassau zou de volgende driehonderd jaar een belangrijke rol spelen als stadhouder in de Nederlanden. Het was in 1815, na de oprichting van de Nederland, dat de eerste Nederlandse koning werd aangesteld. Koning Willem I van Oranje-Nassau. In 1890 was het bijna afgelopen met het huis van Oranje. Koning Willem III had geen mannelijke troonopvolgers. Er werd toen beslist om ook de vrouwelijke troonopvolgers de naam Oranje-Nassau te laten behouden. Dat is de reden dat, ook al hadden we verschillende Koninginnen als staatshoofd, de dynastie is blijven bestaan tot op vandaag.

Wat besluiten we over de Oranjegekte in Nederland?

Al hebben Nederlanders wel regelmatig politieke meningsverschillen, trekken ze toch bijna allemaal aan hetzelfde eind wanneer het over ons Koningshuis gaat. Dat zie je niet alleen op Koningsdag, maar ook tijdens sportwedstrijden en andere manifestaties. Het Oranjegevoel lijkt wel iets waar Nederlanders mee geboren zijn. Het is daarom ook heel leuk om te zien dat wanneer het erop aankomt we nog steeds één front vormen.